Ούζο, το ελληνικό πνεύμα
Το ούζο παρασκευάζεται με τον παραδοσιακό τρόπο, με συνταγές που κρατούν μυστικές οι παραγωγοί, και έχει Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης από το 2006. Ορισμένοι λένε ότι το ούζο γεννήθηκε γύρω στα 1880 στη Θεσσαλία, συγκεκριμένα στον Τύρναβο, ο οποίος ήταν περίφημος από τότε για τα δυνατά ποτά και τα μεταξωτά του.Οι ντόπιοι αποφάσισαν να βελτιώσουν την τοπική ρακή με τριπλή απόσταξη για να γίνει πιο ήπια και πρόσθεσαν μαστίχα Χίου και άλλα αρωματικά βότανα. Το αποτέλεσμα ήταν τόσο πετυχημένο που το νέο προϊόν χαρακτηρίστηκε «Uso Massalia», δηλαδή «για χρήση στη Μασσαλία», περιγραφή που χρησιμοποιούσαν για το αρίστης ποιότητας μετάξι προς εξαγωγή στην πόλη αυτή. Όπως συμβαίνει με τις περισσότερες μεγάλες ανακαλύψεις, υπάρχουν πάντα πολλές εκδοχές. Σύμφωνα με μία από αυτές, το ούζο συγγενεύει με το τσίπουρο, στο οποίο επίσης προσθέτουν συχνά γλυκάνισο. Και τα δύο δημιουργήθηκαν από ορθόδοξους μοναχούς του Αγίου Όρους τον 14ο αιώνα, οι οποίοι ήθελαν να αξιοποιήσουν τους σπόρους, τα κοτσάνια και άλλα υπολείμματα από το πάτημα των σταφυλιών. Όπως και να έχει, το ούζο άρχισε να παράγεται συστηματικά στις αρχές του 19ου αιώνα, μετά την ανεξαρτησία της Ελλάδας, ιδίως στο νησί της Λέσβου, όπου σήμερα γίνεται η μεγαλύτερη παραγωγή.
Στις αρχές του 20ού αιώνα, και αφού πρώτα απαγορεύτηκε το αψέντι, προϊόν της αψιθιάς που συγγενεύει με τον γλυκάνισο, το ούζο έγινε δημοφιλές. Έφτασε μάλιστα στο σημείο να το αποκαλούν «αψέντι χωρίς αψέντι». Το ούζο παραδοσιακά παρασκευάζεται από σταφύλια, γλυκάνισο, οινόπνευμα και ζάχαρη. Στα υλικά αυτά προστίθενται σπόροι μάραθου και άλλα αρωματικά βότανα, όπως κόλιαντρο, κάρδαμο, κανέλα ή γαρίφαλο. Σχεδόν κάθε παραγωγός έχει τη δική του συνταγή, τα δικά του συστατικά, τα οποία κρατάει μυστικά, γι’ αυτό και υπάρχουν πολλές ποικιλίες και γεύσεις ούζου.
Με δυνατή, γλυκιά γεύση και με χαρακτηριστικό άρωμα πιπερόριζας, το ούζο πίνεται σε όλη την Ελλάδα. Σερβίρεται πριν από το φαγητό σαν απεριτίφ και μετά σαν χωνευτικό, συνοδεύει ευχές σε γάμους, γενέθλια και γεννήσεις, προσφέρεται στον ταξιδιώτη σε ένδειξη φιλοξενίας, αλλά πίνεται και χωρίς καμία αφορμή, για να περάσει η ώρα και να γλυκάνει η μέρα.
Συνοδεύει ιδανικά κρύα πιάτα, όπως σαλάτες, χταπόδι και σαρδέλες, ενώ χρησιμοποιείται και στη μαγειρική, κυρίως σε μαρινάδες.
Το μουσείο ούζου στο Πλωμάρι
Στο νησί της Λέσβου, καρδιά του ούζου και κύριο κέντρο παραγωγής του, υπάρχει το Μουσείο Ούζου Πλωμαρίου. Κάθε ταξιδιώτης που θέλει να ανακαλύψει τα μυστικά αυτού του αγαπημένου ελληνικού ποτού οφείλει να το επισκεφθεί. Το μουσείο βρίσκεται δίπλα στο σύγχρονο αποστακτήριο Βαρβαγιάννη, όνομα πασίγνωστο σε όλη τη χώρα, καθώς η οικογένεια αυτή αποστάζει ούζο επί πέντε γενιές, εδώ και πάνω από εκατόν πενήντα χρόνια. Η αρχή έγινε από τον Ευστάθιο Βαρβαγιάννη, ο οποίος άφησε τη ρωσική πόλη της Οδησσού, όπου είχε μάθει την τεχνική της απόσταξης, και το 1860 έφτασε στο πολυσύχναστο λιμάνι του Πλωμαρίου Λέσβου. Εκεί αξιοποίησε τις εξαιρετικές νεροπηγές του νησιού και την αφθονία αρωματικών βοτάνων, μεταξύ άλλων και του γλυκάνισου, για να παρασκευάσει ένα ποτό υψηλής ποιότητας, που έφτασε να πουλιέται σε κεντρικά ελληνικά και άλλα μεσογειακά λιμάνια, όπως η Αλεξάνδρεια και η Βηρυττός.
Στο μουσείο μπορεί να δει κανείς τα σύνεργα με τα οποία εμφιάλωναν και τοποθετούσαν την ετικέτα στο περίφημο ούζο Βαρβαγιάννη Μπλε, η συνταγή του οποίου παραμένει αναλλοίωτη εδώ και ενάμιση αιώνα, καθώς και τον πρώτο αποστακτήρα του εργοστασίου, κατασκευασμένο το 1858 στην Κωνσταντινούπολη, με τον οποίο ο Ευστάθιος πειραματιζόταν και δημιουργούσε τις οικογενειακές συνταγές.
Οι ξεναγοί εξηγούν στον επισκέπτη τους αυστηρούς κανόνες παρασκευής του ούζου, ώστε να μπορεί και ο ίδιος να διακρίνει αν αυτό που γεύεται είναι γνήσιο ούζο: πρέπει να φτιάχνεται αποκλειστικά στην Ελλάδα ή την Κύπρο, να παρασκευάζεται με σπόρους γλυκάνισου και μαστίχα Χίου, πρόσφατα και με σπόρους μάραθου, να αποστάζεται σε παραδοσιακούς χάλκινους αποστακτήρες και να έχει από 55 ως 80 βαθμούς οινοπνεύματος. Γι’ αυτό, ενώ πολλοί Έλληνες το προτιμούν σκέτο, χωρίς πάγο και χωρίς συνοδευτικά, μονάχα με ένα ποτήρι νερό δίπλα, οι πρωτάρηδες και οι ξένοι αναμειγνύουν συνήθως ένα μέρος ούζο με δύο μέρη νερό, που του δίνει γαλακτερό χρώμα και μειώνει την υψηλή του περιεκτικότητα σε οινόπνευμα.
ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΟΥΝ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΟΥΣ
Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να παραγγείλετε το δικό σας κουτί και να περιμένετε με ενθουσιασμό τις επιλογές μας αυτού του μήνα. Σας στέλνουμε κάθε μήνα έναν διαφορετικό συνδυασμό από 5 ή 6 προσεκτικά επιλεγμένα προϊόντα, από τους καλύτερους παραγωγούς και από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Έτσι, από την άνεση του σπιτιού σας, ταξιδεύετε στις γεύσεις και τις παραδόσεις της χώρας μας. Στο κουτί-έκπληξη της MonthlyFlavors κάθε μήνα τα προϊόντα είναι διαφορετικά, ώστε να ανακαλύπτετε πάντα κάτι νέο και ξεχωριστό, το καινούργιο σας αγαπημένο προϊόν.
Τα προϊόντα που θα φτάνουν κάθε μήνα στην πόρτα σας παντρεύουν την παράδοση με την καινοτομία, την ποιότητα με την απαράμιλλη γεύση. Δοκιμάστε τα στις συνταγές που σας προτείνουμε και αφήστε τις μυρωδιές τους να σας ταξιδέψουν!
